Wat is koudetechniek?

Koud is een moeilijk begrip. Koud is namelijk voor iedereen iets anders. Koud bestaat dus eigenlijk niet. Wat wel bestaat zijn hoge en lage temperaturen. Om de temperatuur te laten veranderen moeten we energie toevoeren of afvoeren. Het gaat bij koudetechniek dus eigenlijk om het verplaatsen van energie. Dat verplaatsen heeft allerlei voordelen.

Afvoeren

Bij het afvoeren van energie wil je eigenlijk de temperatuur omlaag brengen en ook laag houden. Vervolgens stuur je die energie weer naar buiten! Je doet dit wanneer je de energie niet meer nodig hebt en niet meer kunt gebruiken.

Restwarmte

Ook kan het zo zijn dat je die afgevoerde energie juist wel weer opnieuw wil of kan gebruiken. In dit geval vang je het op in plaats van dat je het afvoert. Zo’n opgevangen energie heet dan restwarmte.

Voorbeelden van koudetechniek

Warmtepomp

Een mooi voorbeeld van zo’n systeem dat restenergie kan opvangen is de warmtepomp. De warmtepomp haalt energie uit de buitenlucht, de bodem of het grondwater en verplaatst het naar binnen. Om de energie van de bron door een warmtepomp te winnen, te transporteren en af te geven is er koudemiddel (een verdampende vloeistof) en elektriciteit nodig.

Airconditioning

Een airconditioningsysteem kan het allebei; koelen én verwarmen. Dit apparaat kan dus de energie uit je kamer afvoeren naar buiten, maar ook warmte uit de buitenlucht halen en je kamer verwarmen. Hiervoor is een binnen- en een buitenunit nodig. Deze buitenunit zie je heel vaak buiten op het dak of aan de muur hangen van een huis, winkel of ander gebouw.

Koudetechniek

De techniek die zorgt voor het koelen en verwarmen, noemen we koudetechniek. Om een koudesysteem te kunnen laten werken hebben we minimaal vier onderdelen nodig welke onderling met elkaar zijn verbonden:

  1. Verdamper
  2. Expansieventiel
  3. Condensor
  4. Compressor

Kies jij voor koudetechniek?

Bijna geen product in de wereld is gemaakt zonder techniek uit de koude- of klimaatsector, zelfs vliegtuigen en schepen. Of wat dacht je van het conditioneren van speciale ruimtes: bijvoorbeeld het koelen van een operatiekamer in het ziekenhuis, of serverruimtes in een datacenter. Geen koeling betekent eigenlijk geen internet of wifi!

Video: Koudetechniek is overal

Voorbeelden van beroepen

  • Airco/ warmtepompmonteur

    Wist jij dat je met een airco/warmtepomp zowel kunt koelen als verwarmen? Met een airco/warmtepomp kun je energie verplaatsen waardoor een ruimte warmer of kouder wordt. Jij zorgt ervoor dat een ruimte de gewenste temperatuur heeft, of dat nou koel of warm is!

    Wat leer je op de opleiding?
    Als airco/warmtepomp monteur leer je hoe je units op een goede en veilige manier moet installeren. Je leert de koelleidingen monteren, vast te zetten, te verbinden en isoleren en de lucht en vocht uit de leidingen verwijderen.

    De vakken Nederlands, rekenen en burgerschap horen standaard bij deze opleiding en je kunt vaak nog extra keuzedelen kiezen om je verder te specialiseren.

    Hoe ziet het beroep eruit?
    Zelfde als bij beroepsopsomming hierboven

    Bij wat voor type bedrijf kun je werken?
    Een installatiebedrijf met een specialisatie in airconditioning en/of warmtepompen.

    Wat worden je belangrijkste taken?

    • Je installeert commerciële airco/warmtepomp-systemen.
    • Je speurt storingen op en verhelpt ze.
    • Je pleegt preventief onderhoud aan airco/ warmtepomp-systemen.
    • Je legt koudetechnische leidingen aan.
    • Je geeft de klant gebruikersinstructies.
  • Monteur koude- en klimaatsystemen

    Als monteur koude- en klimaatsystemen werk jij mee aan op maat gemaakte koelsystemen. Jij weet alles van deze installaties en houdt je hoofd koel!

    Wat leer je op de opleiding?
    In de opleiding leer je werken aan airconditioning, koelinstallaties en warmtepompsystemen.

    • Je werkt met koude- en klimaatsystemen deze te installeren, monteren afstellen en inregelen.
    • Je werkt met koudemiddelen.
    • Je behaalt een wettelijk verplicht certificaat om veilig te werken met koudemiddelen.

    De vakken Nederlands, rekenen en burgerschap horen standaard bij deze opleiding en je kunt vaak nog extra vakspecifieke keuzedelen kiezen om je verder te specialiseren, informeer bij je ROC welke dat zijn.

    Hoe ziet het beroep eruit?
    Zelfde als bij beroepsopsomming hierboven

    Bij wat voor type bedrijf kun je werken?
    Een installatiebedrijf dat gespecialiseerd is in airconditioning, warmtepompen, koude- en/of klimaatinstallaties of koel- en vriessystemen. Je kunt ook werken bij een technische dienst van bijvoorbeeld een ziekenhuis of een bierbrouwerij.

    Wat worden je belangrijkste taken?

    • Je bereidt werkzaamheden voor het installeren van koudetechnische systemen voor, je bouwt ze op en stelt ze in bedrijf.
    • Je zet componenten en leidingsystemen in elkaar.
    • Je plaatst en monteert onderdelen. Ook het plaatsen van de verdamper, compressor en condensor hoort hierbij.
    • Je legt leidingsystemen voor koude- en klimaatsystemen aan.
    • Je stelt het systeem in bedrijf volgens de voorschriften, vult het met koudemiddel en regelt het in.
    • Je doet de administratieve afhandeling volgens de eisen van het bedrijf en de voorschriften.
  • Eerste monteur koude- en klimaatsystemen

    Als eerste monteur koude- en klimaatsystemen zorg jij voor de juiste temperatuur met op maat gemaakte koelsystemen. Jij weet alles van deze installaties en houdt je hoofd koel!

    Wat leer je op de opleiding?
    In de opleiding leer je werken aan airconditioning, koelinstallaties en warmtepompsystemen. Je werkt met koude- en klimaatsystemen en gaat deze installeren, monteren afstellen en inregelen. Maar ook hoe je omgaat met klanten, toeleveranciers, gezagsdragers en collega’s.
    Je leert veilig werken met synthetische en natuurlijke koudemiddelen en je behaalt een wettelijk verplicht certificaat om veilig te werken met deze koudemiddelen.

    De vakken Nederlands, rekenen en burgerschap horen standaard bij deze opleiding en je kunt vaak nog extra vakspecifieke keuzedelen kiezen om je verder te specialiseren, informeer bij je ROC welke dat zijn.

    Bij wat voor type bedrijf kun je werken?
    Een installatiebedrijf dat gespecialiseerd is in airconditioning, warmtepompen, klimaatinstallaties of koel- en vriessystemen. Je kunt ook werken bij een technische dienst van bijvoorbeeld een ziekenhuis of een bierbrouwerij.

    Wat worden je belangrijkste taken?

    • Je coördineert werkzaamheden die bij het installeren van een groter/ complexer koude- of klimaatsysteem komen kijken.
    • Je begeleidt collega-monteurs.
    • Je communiceert met o.a. onderaannemers en toeleveranciers.
  • Engineer koude- en klimaatsystemen

    De engineers komen in actie nadat een de order is geplaatst. De engineer koudetechniek werkt het koeltechnische deel uit vanaf een calculatie tot en met de detailuitvoering. Je vertaalt berekeningen naar praktische ontwerpen, maakt 2D en 3D tekeningen, werkschema’s en selecteert de benodigde componenten. Je overlegt met leveranciers. Samen met de projectmanager zorg je ervoor dat het project vlekkeloos verloopt. Je ondersteunt monteurs tijdens de bouwfase en bent dé vraagbaak voor technische details.

  • Werkvoorbereider koude- en klimaatsystemen

    De werkvoorbereider werkt het koeltechnische deel van een offerte uit vanaf een calculatie tot en met de detailuitvoering. Je vertaalt berekeningen naar praktische ontwerpen, verzorgt tekeningen, werkschema’s en selecteert de benodigde componenten. Je werkt nauw samen met de engineer. Je controleert en beheert service orders.

  • Projectmanager koude- en klimaatsystemen

    Als projectleider koudetechniek ben je de spin in het web voor de ontwikkeling en uitvoering van de koude- en klimaatprojecten. Je bent verantwoordelijk voor het gehele proces, van de eerste ontwerp- en planfase tot de uiteindelijke oplevering. Je werkt nauw samen met het projectteam om ervoor te zorgen dat elk project voldoet aan de hoogste kwaliteitsnormen en binnen de gestelde tijd en budget naar tevredenheid van de klant wordt afgerond.

  • Servicemonteur koude- en klimaatsystemen

    Als servicemonteur koude- en klimaatsystemen zorg jij ervoor dat de installaties onderhouden worden en dat storingen snel en vakkundig worden opgelost. Jij zorgt ervoor dat anderen het hoofd koel kunnen houden.

    Als servicemonteur koude- en klimaatsystemen doe je je werk bij de klant; de gebruiker van koel- vries en klimaatsystemen.

    Je bent een belangrijke schakel in het in bedrijf houden van de koel en vriessystemen bij onder andere de slager de groenteboer en alle andere winkeliers die gebruik maken van koel- en vriessystemen, dus alle bedrijven die werken met voedsel. Ook werk je aan grotere klimaatsystemen.

    Wat leer je op de opleiding?

    • Je onderhoud systemen en zoekt en lost storingen op.
    • Je leert alles over het meten van drukken en temperaturen.
    • Je leert werken met synthetische en natuurlijke koudemiddelen.
    • Je behaalt een wettelijk verplicht certificaat om veilig te werken met koudemiddelen.

    De vakken Nederlands, rekenen en burgerschap horen standaard bij deze opleiding en je kunt vaak nog extra vakspecifieke keuzedelen kiezen om je verder te specialiseren, informeer bij je ROC welke dat zijn.

    Bij wat voor type bedrijf kun je werken?
    Een installatiebedrijf dat gespecialiseerd is in airconditioning, warmtepompen, klimaatinstallaties of koel- en vriessystemen. Je kunt ook werken bij een technische dienst van bijvoorbeeld een ziekenhuis of een bierbrouwerij.

    Wat worden je belangrijkste taken?

    • Je inspecteert en onderhoudt koude- en klimaatsystemen
    • Je analyseert en verhelpt storingen
    • Je (de-)monteert componenten en leidingsystemen
    • Je plaatst en monteert onderdelen.
    • Je stelt koude- en/of klimaatsystemen in bedrijf en levert deze lekdicht op.

    Communicatie met de klant is ook een belangrijk onderdeel van je takenpakket. Je hebt immers veel contact met klanten. Dit leer je ook tijdens de opleiding.

  • Technicus industriële koude- en klimaatsystemen

    Als technicus industriële koude- en klimaatsystemen ben je een superspecialist en onderhoud en repareer je complexe koude- en klimaatsystemen. Bijvoorbeeld in de horeca en de voedselverwerkende industrie.

    Wat leer je op de opleiding?

    • Je leert het uitvoeren van metingen, instructies geven aan en begeleiden van minder ervaren collega’s.
    • Je leert het inregelen en controleren van koudesystemen en/of warmtepompen.
    • Je leert het maken van technische berekeningen zoals leidingberekeningen, warmtelastberekeningen.
    • Je leert de verschillende uitvoeringen van de koude- en klimaatsystemen zoals pompcirculatie systemen, thermosyphonsystemen en systemen met een secundaire koudedrager  kennen.
    • Je leert eigenschappen van de diverse koudemiddelen. waaronder de natuurlijke koudemiddelen.

    De vakken Nederlands, Engels, rekenen en burgerschap horen standaard bij deze opleiding en je kunt vakspecifieke keuzedelen kiezen om je verder te specialiseren.

    Bij wat voor type bedrijf kun je werken?
    Je kunt werken bij gespecialiseerde koude- of klimaatbedrijven, installateurs of leveranciers. Zij werken in het binnen- en buitenland.  

    Wat worden je belangrijkste taken?

    • Je inspecteert en onderhoudt complexe koude- en klimaatsystemen.
    • Je analyseert en verhelpt storingen in complexe koude- en klimaatsystemen.
    • Je brengt het industriële koude- en klimaatsystemen bij de klant in de juiste conditie
  • Systeemontwerper koude- en klimaatsystemen

    De systeemontwerper ontwerpt koude- en klimaatsystemen.

    Wat leer je op de opleiding?
    – Je leert met koellastberekening het juiste systeem te ontwerpen.
    – Je selecteert alle componenten en ontwerpt een bouwtekening.
    – Je vertaalt het ontwerp in een offerte die je presenteert bij de opdrachtgever.

    De vakken Nederlands, Engels, rekenen en burgerschap horen standaard bij deze opleiding en je kunt vakspecifieke keuzedelen kiezen om je verder te specialiseren.

    Bij wat voor type bedrijf kun je werken?
    Dit zijn gespecialiseerde bedrijven in de koude- en klimaattechniek dat kunnen bijvoorbeeld  installateurs of fabrikanten of technische adviesbureaus zijn

    Wat worden je belangrijkste taken?
    – Je verzamelt op kantoor en bij de opdrachtgever alle benodigde gegevens voor het maken van een koellastberekening.  De koellastberekening bepaalt hoeveel koelvermogen een gebouw nodig heeft. Vervolgens maak je deze koellastberekening met de beschikbare softwareprogramma’s.

    – Je berekent en bepaalt de juiste componenten en leidingen
    – Je begeleidt keuringsprocessen

    Bij welke opleiders kan ik een opleiding volgen?
    Er zijn diverse opleiders die mbo-opleidingen in de koudetechniek aanbieden. Benieuwd welke opleiders dit zijn en waar ze zitten? Raadpleeg dan de mbo-pagina.

  • Commerciële rollen in de koude- en klimaatsystemen

    Als commercieel medewerker binnendienst speel je een sleutelrol in de salesactiviteiten van een organisatie.  Jij bent hét aanspreekpunt voor de klant en de verkoper in de buitendienst en helpt bij het vinden van de beste oplossing voor de vraag van de klant. Je stel je offertes op en zorgt voor de juiste afhandeling.

    Als accountmanager ben je verantwoordelijk voor de verkoop van koude- en klimaatsystemen, en het aanbieden van onderhoudscontracten. Je onderhoudt relaties met bestaande klanten en weet wat er bij hen speelt. Je gaat ook actief op zoek naar nieuwe klanten. Met de verkoop binnendienst werk je calculaties en offertes uit. Je bent meestal ook betrokken bij de uitvoer van een binnengehaalde opdracht. Een opgeleverd systeem naar tevredenheid van de klant is jouw doel.

Stages en leerbanen

In dit overzicht kun je zien welke bedrijven actief op zoek zijn naar mbo-leerlingmonteurs en hbo-stagiairs. Ook zie je of de bedrijven ruimte bieden aan zij-instromers. Bekijk het aanbod in jouw provincie en neem vrijblijvend contact op met een bedrijf bij jou in de buurt!

Stages en leerbanen   Bedrijfsopleidingen

0

Zuid-holland

0

Zeeland

0

Utrecht

0

Overijssel

0

Noord-holland

0

Noord-brabant

0

Limburg

0

Groningen

0

Gelderland

0

Friesland

0

Flevoland

0

Drenthe

Hoe word ik een koelmonteur?

Je volgt een mbo-opleiding tot aircomonteur of monteur koude- en klimaatsystemen. Als je wilt, kun je daarna doorgroeien naar eerste monteur, servicemonteur, technicus of systeemontwerper of op een andere manier groeien binnen het bedrijf. Er zijn verschillende opleidingen en cursussen die je kunt volgen in het vakgebied, dit kan op allerlei niveaus tot aan de post-hbo opleiding Koudetechniek.

Kan ik tegelijkertijd werken en leren?

Bij de wettelijke erkende mbo-opleidingen in de koude- en klimaattechniek, werk en leer je gelijktijdig. Wanneer je met jouw leerbedrijf tot een overeenstemming bent gekomen, krijg je van hen een praktijkbegeleider toegewezen die jou begeleidt. Naast dat je de opleiding volgt heb je een arbeidsovereenkomst en ontvang je salaris. Daarnaast hoef je je vaak geen zorgen te maken over de studiekosten, omdat deze bij de meeste BBL-opleidingen door de werkgever worden betaald.

Meer informatie

Wil jij meer informatie over de koude- en klimaatopleidingen? Dan kun je terecht bij een beperkt aantal mbo-opleiders in Nederland;

Koudetechniek is ook een officieel keuzevak op het vmbo, je leert hier de basisprincipes van de koeltechniek kennen.

Meer info vmbo   Meer info mbo